Portakal, Citrus cinsi bir ağaç olan Citrus sinensis`i ve onun meyvesini tanımlar. Narenciye ailesinin bir üyesidir. İpek yolunun anadoludan geçtiği dönemlerde narenciye hindistandan civarından gelen ticari bir üründü. Ümit burnun keşfedilmesiyle ticaret yolları değişmiş, asya kıtasının avrupalı devletler tarafından sömürgeleştirilmesiyle portakal üretiminin tamamı Portakiz civarına yayılmıştır. Dilimize “portekizden gelen” anlamında “Portakal” olarak girmiştir.
Citrus sinensis`in meyvesine, “acı/ekşi portakal” olarak da anılan Citrus aurantium`un meyvesinden ayırabilmek için, “tatlı portakal” da denir.
Portakal, besin değeri yönünden zengin ve sevilen bir meyvedir.İspanya ve tüm Akdeniz ülkelerinde yetişmekle birlikte portakalın anavatanı Çin’dir. Dünyada elmadan sonra en çok tüketilen meyve olan portakal önemli bir askorbit asit kaynağıdır. Vitamin özellikle C vitamini yönünden oldukça zengin olan portakal, soğuk algınlıklarında, nezle ve griplerde birebirdir. Genelde kabukları soyularak yenilen portakalın suyu da kendisi kadar yaygın tüketilir. Akdeniz ve Ege bölgelerinde yetiştirilmesine rağmen günümüzde tüketilen portakal nektarı ve portakal suları üretimi için İspanya ve Portakizden meyve ithal edilmektedir. Bu durumun sebebi ise İspanyanın gelişen tarım ve ziraat teknolojileri sayesinde sıvı miktarı en yüksek portakalı üretiyor olmasıdır. Doğal haliyle içildiği gibi alkollü ve alkolsüz kokteyllerde de kullanılan meyve sularından biridir. Çok sayıda keseciklerle dolu olan kabuğundan parfüm, öksürük şurupları için aroma, şeker sanayilerinde yararlanılır, serinletici içitlerin yapımında uçucu yağları çıkarılır.
İklim İstekleri
Yetiştiriciliğini sınırlayan en önemli iklim olayı, düşük sıcaklıklar (don) dır. Portakal -2°C altında zarar görür. Zararın şiddeti don olayının süresine bağlıdır. Uzun sürerse zararı da artar. Genel olarak -9 °C nin altındaki sıcaklıklarda ağaç tamamen ölür. Maksimum yüksek sıcaklık sınırı ise +45 °C dir.
İkinci önemli iklim faktörü, rüzgardır. Rüzgar hem şiddetiyle (ağaçların kırılması, meyve dökümü), hem de soğukluğuyla Portakal ağaçlarına zarar verirler.
Yazının devamı için tıklayınız: Portakal Yetiştiriciliği – Citrus sinensis